Ung thư đại trực tràng là loại ung thư gây t.ử v.ong đứng hàng thứ 3 trên thế giới.
Thay đổi liên tục trong thói quen đại tiện, có m.áu trong phân, thường xuyên đau thắt bụng, đầy hơi, mệt mỏi… là những dấu hiệu ban đầu có thể là bệnh ung thư đại tràng – ẢNH: SHUTTERSTOCK
Tuy nhiên, ở giai đoạn đầu, ung thư đại trực tràng không biểu hiện dấu hiệu hoặc triệu chứng gì.
Ung thư đại trực tràng bắt đầu từ các tế bào ở lớp lót bên trong ruột già, còn gọi là ung thư ruột kết.
Những dấu hiệu cảnh báo sớm của ung thư đại trực tràng
Ung thư đại trực tràng thường không có triệu chứng hoặc dấu hiệu trong giai đoạn đầu, mà chỉ xuất hiện các triệu chứng và dấu hiệu khi đã tiến triển và di căn.
Vì vậy, cần thực hiện tầm soát ung thư đại trực tràng để phát hiện bệnh sớm. Bởi vì phát hiện càng sớm thì khả năng điều trị thành công càng lớn.
Tuy nhiên, cũng có một số dấu hiệu xuất hiện rất sớm khi ung thư đại tràng mới bắt đầu.
Biết những dấu hiệu này có thể cứu mạng bạn và người thân, theo Medicine.net.
1. Thay đổi liên tục trong thói quen đại tiện
Theo Mayo Clinic, táo bón hoặc tiêu chảy kéo dài hơn 1 tuần có thể cho thấy sự hiện diện của polyp đại tràng, có thể phát triển thành ung thư trên niêm mạc ruột già.
Táo bón hoặc tiêu chảy kéo dài hơn 1 tuần có thể cho thấy sự hiện diện của polyp đại tràng, có thể phát triển thành ung thư trên niêm mạc ruột già – ẢNH MINH HỌA: SHUTTERSTOCK
2. Thay đổi hình dáng hoặc độ đặc của phân
Nếu thấy phân hẹp hoặc mỏng như bút chì, hoặc đặc lỏng thất thường kéo dài trong một thời gian, cần đi khám sớm. Nguyên nhân là do khối u chiếm chỗ trong đại tràng gây ra.
3. Có m.áu trong phân
Theo Hiệp hội Ung thư Mỹ, ung thư đại trực tràng thường có thể gây xuất huyết đường tiêu hóa. Đôi khi, m.áu có thể xuất hiện đỏ tươi hoặc phân màu đen như nhựa đường, theo Medicine.net.
Nếu thấy triệu chứng này, nên đi khám ngay.
4. Đau thắt bụng, đầy hơi
Nhiều người vẫn thường bị khó tiêu, đầy hơi, nhưng nếu cơn đau dữ dội và dai dẳng, có thể có điều gì đó nguy hiểm. Nhiều bệnh nhân ung thư đại trực tràng cũng bị đầy hơi và đau thắt bụng hoặc trướng bụng.
5. Thường xuyên cảm giác đi ngoài chưa hết và muốn đi tiếp
Nếu lúc nào cũng có cảm giác muốn đi ngoài, dù mới đi xong, thì đây có thể là dấu hiệu của ung thư đại trực tràng. Đó là cảm giác như ruột cứ đầy đầy và thường đi ngoài rất lâu, theo Medicine.net.
6. Giảm cân không giải thích được
Giảm cân bất ngờ và không giải thích được có thể là dấu hiệu của nhiều loại ung thư. Đặc biệt, triệu chứng này có thể chỉ ra ung thư đại trực tràng vì các khối u có thể gây trở ngại cho quá trình tiêu hóa làm giảm khả năng chuyển hóa thức ăn.
7. Mệt mỏi khác thường
Theo Hiệp hội Ung thư Mỹ, các khối u có thể gây xuất huyết đại tràng, dẫn đến mệt mỏi và lả người. Đây là dấu hiệu phổ biến của ung thư đại trực tràng, thường mệt đột ngột, không thuyên giảm ngay cả khi nghỉ ngơi hoặc ngủ.
Nếu nhận thấy yếu hoặc mệt mỏi kèm với bất kỳ triệu chứng nào kể trên, hãy đi khám ngay.
Những ai có nguy cơ?
Người từ 50 t.uổi trở lên.
Chế độ ăn nhiều chất béo.
Bị polyp đại tràng.
Do di truyền.
Do viêm loét đại tràng.
Do bệnh viêm đường ruột.
Những bệnh nào có các dấu hiệu và triệu chứng tương tự?
Có những bệnh khác có thể gây ra các dấu hiệu và triệu chứng tương tự như ung thư đại trực tràng.
Có m.áu trong phân có thể do các bệnh viêm đường ruột, viêm loét đại tràng hay loét và viêm túi thừa.
Hội chứng ruột kích thích có thể gây ra những thay đổi trong thói quen đại tiện, như tiêu chảy và táo bón cùng với đầy hơi và khó chịu bụng.
Nếu gặp bất kỳ triệu chứng nào trong số này, cần đi khám ngay để xác định nguyên nhân gây ra.
Tầm soát ung thư đại trực tràng có thể phát hiện và loại bỏ các polyp t.iền ung thư, có khả năng ngăn ngừa ung thư trong tương lai.
Tầm soát cũng có thể phát hiện ung thư ở giai đoạn sớm khi chưa có triệu chứng và việc điều trị dễ thành công nhất, theo Medicine.net.
Dấu hiệu nhận biết ung thư đại tràng
Nếu được phát hiện sớm, 90% bệnh nhân mắc ung thư đại tràng có thể khỏi hoặc kéo dài thời gian sống trên 5 năm.
Ung thư đại tràng là căn bệnh phổ biến, có thể gặp ở mọi lứa t.uổi. Bệnh thường bắt đầu dưới dạng tế bào nhỏ gọi là polyp đại tràng. Theo thời gian, khối polyp phát triển thành u ác tính gây ung thư. Đến nay, y học vẫn chưa tìm ra nguyên nhân gây bệnh.
Ung thư đại tràng là bệnh phổ biến, số ca t.ử v.ong cao. Ảnh: Freepik.
Những dấu hiệu sớm
Ung thư đại tràng khi khởi phát bệnh thường không có triệu chứng điển hình. Theo Medical News Today, những biểu hiện dưới đây có thể là dấu hiệu sớm cảnh báo bệnh:
– Thay đổi nhu động ruột, rối loạn bài tiết gây táo bón, tiêu chảy kéo dài.
– Co thắt dạ dày, trực tràng.
– C.hảy m.áu trực tràng.
– Đi ngoài kèm m.áu.
– Mệt mỏi, chán ăn, sút cân không rõ nguyên nhân.
– Đau vùng xương chậu.
– Thiếu m.áu (do c.hảy m.áu trong ruột gây hạ tế bào hồng cầu).
Ngoài các triệu chứng nêu trên, ở giai đoạn muộn, bệnh nhân có thể sờ thấy khối u nổi dưới da bụng, bụng chướng to, vàng da…
Các giai đoạn phát triển của bệnh
Theo WebMD, nếu được chẩn đoán và phát hiện trước khi bệnh di căn, người mắc có cơ hội chữa khỏi. 90% bệnh nhân ở giai đoạn đầu sống thêm ít nhất 5 năm.
Căn cứ vào tiến triển của khối u, ung thư đại tràng chia thành 5 giai đoạn:
– Giai đoạn 0: Thời điểm này còn được gọi là ung thư biểu mô tại chỗ. Lúc này, khối u chưa phát triển ra ngoài ruột kết. Nếu phát hiện bệnh ở giai đoạn này, tỷ lệ chữa khỏi ung thư đại tràng cao.
– Giai đoạn 1: Bệnh đã phát triển sang lớp mô ngoài ruột kết nhưng chưa đến các hạch bạch huyết hay lan sang cơ quan khác.
– Giai đoạn 2: Khối u ác tính lan ra lớp ngoài đại tràng nhưng vẫn nằm trong ruột kết.
– Giai đoạn 3: Ung thư phát triển qua các lớp ngoài ruột kết và đi đến một trong 3 hạch bạch huyết.
– Giai đoạn 4: Ung thư di căn ra các mô ngoài thành ruột. Ở giai đoạn này, các cơ quan lân cận cũng có tế bào ung thư.
Nếu phát hiện sớm, ung thư đại tràng có thể chữa khỏi. Ảnh: American Cancer Society.
Những người có nguy cơ cao mắc bệnh
Mayo Clinic thống kê những yếu tố nguy cơ tăng khả năng mắc ung thư đại tràng bao gồm:
– T.uổi: Ung thư đại tràng có thể xuất hiện ở mọi lứa t.uổi, nhưng phần lớn người mắc bệnh đều từ 50 trở lên. Tuy nhiên, số ca mắc ung thư đại tràng ngày càng trẻ hóa không rõ nguyên nhân.
– Bệnh nhân bị viêm đường ruột: Các bệnh mạn tính như viêm loét đại tràng, Crohn (chứng viêm nhiễm gây tổn thương sâu ở đường tiêu hóa).
– Hội chứng di truyền: Các đột biến gene di truyền qua các thế hệ là yếu tố khiến nhiều người dễ mắc ung thư đại tràng hơn. Các hội chứng di truyền phổ biến làm tăng nguy cơ mắc bệnh này là đa u tuyến có tính gia đình (FAP), hội chứng Lynch.
– Chế độ ăn ít chất xơ, nhiều mỡ: Một số nghiên cứu đã chỉ ra nguy cơ mắc ung thư ở đường tiêu hóa đối với những người ăn nhiều thịt đỏ, đồ chế biến sẵn cao hơn nhóm nạp nhiều rau xanh và chất xơ.
– Tiểu đường, béo phì.
– Sử dụng chất kích thích như rượu, bia, t.huốc l.á…
Ngăn ngừa mắc ung thư đại tràng như thế nào?
Medical News Today khuyến cáo không có phương pháp nào triệt tiêu nguy cơ mắc ung thư đại tràng. Tuy nhiên, chúng ta có thể giảm nguy cơ bằng các cách sau đây:
– Duy trì cân nặng hợp lý.
– Tập thể dục thường xuyên.
– Nạp nhiều trái cây, rau xanh và ngũ cốc nguyên hạt.
– Hạn chế ăn chất béo bão hòa và thịt đỏ.
– Không hút thuốc, uống rượu, sử dụng chất kích thích khác.
Phát hiện sớm là chìa khóa giúp điều trị khỏi ung thư đại tràng. Do đó, American College of Physicians khuyến cáo những người ở độ t.uổi 50-75 nên tầm soát, xét nghiệm phân 2 năm/lần và nội soi đại tràng 10 năm/lần.
