Cần lưu ý rằng, không chỉ những người thường xuyên duy trì chế độ ăn thiếu I-ốt mới có nguy cơ mắc ung thư tuyến giáp cao.
Tuyến giáp là tuyến nội tiết hình cánh bướm nằm ở cổ, có vai trò điều hòa nhiều hoạt động sinh trưởng và phát triển của cơ thể. Khi chức năng tuyến giáp bị rối loạn, có thể gây ra các bệnh cường giáp, suy giáp, đa nhân tuyến giáp, u bướu lành tuyến giáp và ung thư tuyến giáp.
Những yếu tố nguy cơ của ung thư tuyến giáp
Tại Việt Nam, theo một số thống kê chưa đầy đủ, hiện có khoảng trên 4,6 triệu người mắc u nhân tuyến giáp, trong đó, có 2% là u ác tính. Tỷ lệ nữ giới mắc bệnh cao gấp 3 lần so với nam giới.
Bên cạnh đó, theo các bác sĩ Bệnh viện K, ung thư tuyến giáp còn có những yếu tố nguy cơ sau:
– Yếu tố phóng xạ: Đây là yếu tố nguy cơ hàng đầu. Ví dụ điển hình nhất là những người có t.iền sử xạ trị ở vùng cổ sẽ có nguy cơ mắc ung thư tuyến giáp cao. Trong lịch sử, các nhà khoa học cũng thống kê được rằng, các yếu tố ung thư tuyến giáp tăng lên sau các tai nạn hạt nhân như vụ n.ổ b.om nguyên tử ở Nhật Bản, trong Chiến tranh thế giới thứ 2.
– Chế độ ăn thiếu i-ốt: Người ta nhận thấy rằng, nguy cơ mắc ung thư tuyến giáp tăng lên ở những vùng có chế độ ăn thiếu i-ốt.
– T.iền sử bệnh tuyến giáp: Ở những người có t.iền sử mắc một số bệnh về tuyến giáp, chẳng hạn như viêm, u tuyến giáp có nguy cơ mắc ung thư tuyến giáp cao hơn người bình thường.
– Đột biến gen: Trong các nghiên cứu về ung thư tuyến giáp, người ta thấy rằng, 50% bệnh nhân có hiện tượng đột biến gen. Cùng với đó, có đến 70% bệnh nhân ung thư tuyến giáp có liên quan đến yếu tố gia đình (có người trong nhà bị ung thư tuyến giáp). Tuy nhiên, cho đến nay vẫn chưa có một tài liệu nào cho thấy ung thư tuyến giáp là do di truyền.
Các chuyên gia khuyến cáo người dân nên chủ động tầm soát ung thư định kỳ, đặc biệt là những đối tượng có nguy cơ cao. Biết sớm, trị đúng, bệnh cho kết quả tốt khoảng 95%. Bệnh vẫn có thể tái phát nhiều chục năm sau, dưới dạng các hạch cổ hoặc di căn ở phổi hoặc xương. Tuy nhiên, ung thư tuyến giáp tái phát vẫn có thể trị tốt.
Những dấu hiệu nhận biết sớm ung thư tuyến giáp
– Khối u ở cổ: Tuyến giáp nằm ở phía trước cổ, nhưng bất kỳ khối u nào không tự biến mất trong vòng vài tuần đều cần được kiểm tra. Nếu ung thư tuyến giáp đã lan đến các hạch bạch huyết lân cận, khối u có thể nằm lệch ở một bên cổ chỗ các hạch lympho, thay vì ở phía trước là vị trí của tuyến giáp.
– Khó nuốt: Khi khối u to lên, nó có thể cản trở khả năng nuốt. Do đó, nếu tình trạng khó nuốt không biến mất trong một vài tuần thì bạn nên đi khám.
– Thay đổi giọng nói:Thanh quản nằm ngay phía trên tuyến giáp, vì vậy những thay đổi ở tuyến giáp có thể làm cho bạn bị khàn giọng.
– Khó nói, ăn, hoặc thở: Những triệu chứng này có thể sẽ không xảy ra trừ khi ung thư đã ở giai đoạn muộn.
Nên làm gì khi phát hiện bị ung thư tuyến giáp?
Ung thư tuyến giáp là căn bệnh ác tính phổ biến nhất hiện nay, chiếm hơn 90% tổng số bệnh nhân mắc các bệnh ung thư về tuyến nội tiết.
TS.BS Ngô Xuân Quý, Trưởng khoa Ngoại đầu cổ, BV K cho biết, trong những năm gần đây, ngày càng có nhiều bệnh nhân đến khám và điều trị bệnh lý về u tuyến giáp nói chung và ung thư tuyến giáp nói riêng. Điều này không chỉ ghi nhận tại BV K mà còn ở nhiều BV khác.
Tại Việt Nam, ung thư tuyến giáp xếp thứ 9 trong các loại ung thư phổ biến nhất với 5.418 ca mắc mới. Thống kê riêng tại khoa Ngoại đầu cổ, BV K mỗi năm các bác sĩ phẫu thuật cho khoảng 3.000 bệnh nhân mắc bệnh tuyến giáp, trong đó chủ yếu là ung thư tuyến giáp, xu hướng năm sau nhiều hơn năm trước.
Nguyên nhân gia tăng các loại ung thư nói chung và ung thư tuyến giáp nói riêng chủ yếu liên quan tới môi trường, t.huốc l.á, ăn uống, nhiễm vi sinh vật….
Theo BS Ngô Xuân Quý, không chỉ ung thư tuyến giáp, đối với bệnh ung thư nói chung, việc tầm soát và phát hiện sớm bệnh có vai trò vô cùng quan trọng. Mặc dù đa số các bệnh nhân ung thư tuyến giáp tiến triển chậm, nhưng việc phát hiện sớm bệnh ảnh hưởng rất lớn đến kết quả điều trị. Những khối u nhỏ, chưa di căn hạch nhiều thường có kết quả điều trị rất tốt. Ngược lại, những bệnh nhân có khối u lớn, tiến triển nhanh, di căn hạch nhiều thì kết quả phẫu thuật không tốt bằng và thường để lạinhiều biến chứng sau phẫu thuật hơn như khàn tiếng, hạ canxi, nuốt sặc, rò bạch huyết…
Vì vậy, mọi người nên chủ động đi khám, tầm soát phát hiện sớm bệnh ung thư tuyến giáp để có thể đạt được hiệu quả điều trị tốt nhất. Khi đã phát hiện ra bệnh ung thư tuyến giáp rồi thì cần đến gặp bác sĩ có chuyên môn tư vấn, tránh tình trạng tin vào các lời khuyên dân gian, dùng các phương thức điều trị khác như đắp lá, thuốc nam, thuốc bắc mà khi đến viện bệnh đã ở giai đoạn muộn không còn khả năng điều trị triệt căn, như vậy người bệnh đã bỏ lỡ giai đoạn vàng để điều trị, BS Ngô Xuân Quý khuyến cáo.
