Với phạm vi rộng của các triệu chứng Covid-19 đáng báo động – khó thở, tổn thương cơ quan tiềm ẩn, sương mù não – có vẻ như việc mất vị giác và khứu giác là những bất tiện nhỏ.
Khoảng 86% những người bị nhiễm Covid-19 nhẹ bị mất khứu giác và vị giác – ẢNH MINH HỌA: SHUTTERSTOCK
Tuy nhiên, các nhà khoa học và bác sĩ đang bày tỏ lo ngại về mức độ phổ biến của vấn đề này, đặc biệt là khi một nghiên cứu gần đây trên Tạp chí Nội khoa cho thấy triệu chứng đặc biệt này đi kèm với hầu hết các trường hợp nhẹ Covid-19.
Trong nghiên cứu, khoảng 86% những người bị nhiễm Covid-19 nhẹ bị mất khứu giác và vị giác. Đa số lấy lại được nó trong vòng 3 tuần, nhưng 5% trong số những người được nghiên cứu vẫn chưa phục hồi các chức năng này kể từ thời điểm 6 tháng, theo Eat This, Not That!
Đối với những người có các triệu chứng Covid-19 ở mức độ trung bình hoặc nặng hơn, sự mất mát thấp hơn nhiều, chỉ khoảng 4-7% mất khả năng ngửi hoặc nếm.
Theo Omid Mehdizadeh, bác sĩ tai mũi họng và thanh quản tại Trung tâm Sức khỏe Providence Saint John ở Santa Monica, California (Mỹ), Covid-19 không phải là loại virus duy nhất có tác dụng này.
Ông Mehdizadeh nói: “Chúng tôi không biết chính xác lý do tại sao nó xảy ra, nhưng virus nói chung có thể gây ra các vấn đề kéo dài và không chỉ vì bạn có thể bị tắc nghẽn. Nguyên nhân có thể xảy ra nhất là các sợi thần kinh kết nối não với mũi – gọi là khứu giác, ở phần trung tâm phía trước của não – có thể bị viêm khi bạn bị ốm”. Ông Mehdizadeh cho biết, điều đó có thể khiến các tế bào liên quan đến khứu giác và vị giác “c.hết đi”, theo Eat This, Not That!
Cuối cùng, các tế bào mới được tạo ra để thay thế chúng, nhưng có thể mất vài tuần hoặc thậm chí vài tháng để quá trình đó đưa bạn trở lại đúng hướng. Với Covid-19, một số người dường như mất nhiều thời gian hơn để lấy lại những cảm giác đó và lo ngại về sự mất mát vĩnh viễn. Đó sẽ là một vấn đề lớn, ông Mehdizadeh tin rằng, những giác quan này là không thể thiếu đối với chất lượng cuộc sống của bạn.
Ví dụ, những người lớn t.uổi thường phải vật lộn với việc mất vị giác, và điều đó có xu hướng dẫn đến trầm cảm và các vấn đề dinh dưỡng.
Ông Mehdizadeh nói, nếu bạn không thể nếm thức ăn của mình, bạn sẽ ít muốn ăn hơn. Ngay cả khi bạn cố gắng ép bản thân vì đói, bạn có thể phải vật lộn để có đủ chất dinh dưỡng, ông Mehdizadeh nói thêm.
Về mặt khứu giác, đó có thể là một tổn thất sâu sắc không kém. “Bạn không biết mình nhận được bao nhiêu sự thích thú từ các mùi cho đến khi chúng biến mất. Ngay cả trên cơ sở tạm thời, bạn có thể cảm thấy buồn bã và mất mát đáng kể khi bạn không thể ngửi thấy bất cứ thứ gì”, ông Mehdizadeh nói, theo Eat This, Not That!
Hãy tưởng tượng bạn không bao giờ có thể nếm thức ăn theo cách mà bạn đã làm chỉ vài tháng trước. Vậy điều đó sẽ ảnh hưởng như thế nào đến những gì bạn chọn và không chọn ăn?
Nếu không ngửi được 2 mùi này thì nhiều khả năng bạn đã mắc phải COVID-19
Mất khứu giác và vị giác là một trong những triệu chứng do coronavirus được báo cáo phổ biến nhất, và cũng là một trong những dấu hiệu rõ ràng nhất về sự hiện diện của virus SARS-CoV-2.
Một trong những điều thực sự kỳ lạ về SARS-CoV-2, virus gây ra đại dịch COVID-19 là có rất nhiều triệu chứng kỳ lạ và đáng sợ đã biểu hiện trên hàng triệu nạn nhân trên khắp thế giới. Một vài trong số đó khá rõ ràng, chẳng hạn như sốt và ho khan, nhưng có những người với biểu hiện thậm chí không thể nhận biết là có liên quan trừ khi được xét nghiệm.
Và mất khứu giác hoặc vị giác là một trong những triệu chứng do coronavirus mới gây ra mà nhiều người cần lưu ý, bởi vì đây về cơ bản là một cảnh báo nguy hiểm cho thấy sự hiện diện của virus.
Theo một phân tích gần đây của New York Times, gần 90% bệnh nhân thông báo sự tồn tại của triệu chứng này. Thậm chí một nghiên cứu của Trung tâm Y tế Đại học Vanderbilt đã phát hiện ra rằng khoảng 25% người được chẩn đoán mắc coronavirus mới cho biết đây là triệu chứng duy nhất của họ.
Hình minh họa mô tả các phần tử của coronavirus mới, thứ gây ra COVID-19.
Để xác định xem khứu giác có liên quan đặc biệt như thế nào đến sự hiện diện của COVID-19, đặc biệt là khi mọi người báo cáo về việc mất khả năng xác định mùi cụ thể, một nhóm nghiên cứu ở Ấn Độ đã cố gắng xác định xem việc mất khả năng đ.ánh hơi một số mùi cụ thể nào có thể là dấu hiệu cảnh báo.
Họ sử dụng 5 mùi phổ biến mà hầu hết mọi người đều quen thuộc và sẵn có là: Bạc hà, thì là, dầu dừa, tỏi và thảo quả. Họ cũng đã tạo ra một bộ thử nghiệm, để mọi việc dễ dàng hơn khi những tình nguyện viên có thể tiến hành thử nghiệm này tại nhà.
Các nhóm được tiến hành tham gia nghiên cứu là 49 bệnh nhân coronavirus không có triệu chứng và 35 người không bị nhiễm virus. Sau đó, người ta phát hiện ra rằng mặc dù bệnh nhân dương tính với COVID-19 “đã mất khứu giác, nhưng họ có thể không mất hoàn toàn nhận thức về mùi”.
Theo nghiên cứu, chỉ 4,1% người tham gia không thể xác định được bất kỳ mùi nào trong 5 mùi trong thử nghiệm mùi, trong khi 38,8% không thể xác định được ít nhất một trong các mùi và 16% không thể xác định được hai mùi.
Mọi người trong nhóm khỏe mạnh đều có thể ngửi thấy các mùi được sử dụng trong thử nghiệm.
Còn nhóm những người nhiễm COVID-19 cho biết họ gặp khó khăn khi ngửi mùi dầu dừa và bạc hà. Cụ thể, gần 25% người tham gia không thể ngửi thấy mùi bạc hà và gần 21% người tham gia cho biết họ không thể ngửi thấy mùi dầu dừa.
Ai cũng có thể tự thực hiện thử nghiệm về mùi này tại nhà.
“Một khả năng là những người bị n.hiễm t.rùng đường hô hấp trên thường bị nghẹt mũi, chảy dịch và các triệu chứng mũi khác có thể cản trở khả năng của mùi để tiếp cận dây thần kinh khứu giác, nằm ở trên cùng của khoang mũi”, nhóm nghiên cứu tại Vanderbilt từng giải thích tại sao và bằng cách nào mà virus có thể dẫn đến mất khứu giác và vị giác. “Tuy nhiên, chúng tôi tin rằng nguyên nhân chính, đặc biệt đối với những người bị mất chức năng khứu giác kéo dài hoặc vĩnh viễn, là virus gây ra phản ứng viêm bên trong mũi, có thể dẫn đến mất tế bào thần kinh khứu giác.”
Báo cáo thử nghiệm cho biết cần phải nghiên cứu thêm trước khi có bằng chứng kết luận, nhưng các nhà khoa học tin rằng việc kiểm tra mùi này có thể được tiến hành tại nhà để mọi người được cảnh báo về khả năng nhiễm coronavirus và giúp họ thực hiện các biện pháp phòng ngừa cần thiết.